Klimaatreis in Guinee: droogte, daadkracht en duurzaamheid

30/01/2024

Tekst: Bram Verbruggen

Reis naar Guinee tijdens het droogseizoen

Bij het inzetten van de landing keken Karel, relatiebeheerder bij Trias en reisgenoot, en ik even uit het vliegtuigraampje. Wat we zagen was een bruingrijze massa die het land bedekte: Saharazand! Meteen werd het ons duidelijk dat we in een land met een heel ander klimaat zouden terechtkomen. De piloot zette de CO2-uitstotende mastodont veilig op de grond en wij waren in Conakry, de hoofdstad van Guinee. (Oh ja, de CO2-afdruk van onze vlucht hebben we gecompenseerd.) 

We bevinden ons in West-Afrika, net ten noorden van de evenaar, in januari. In het midden van het droogseizoen dus. Wanneer het hier voor het laatste geregend had? Dat kon onze sympathieke chauffeur Silla zich niet meteen herinneren: “Ergens vorig jaar, in november of zo.”

Eens aangekomen in het hotel besloten we onze hongerige magen te stillen. Opvallend wel: we “proefden” alle twee niet alleen de kip met frietjes, maar ook de smog. De mix van uitlaatgassen van verkeer, de vele kookvuurtjes op hout of kolen en het woestijnzand zorgde voor een penetrante geur. 

Kindia, het hart van de Guineese fruit- en groententeelt

Dag 2 startte met een rit van ongeveer drie uur naar de stad Kindia, waar het kantoor van Trias gevestigd is. Onderweg pikten we nog Triasmedewerker Silla op en een muts in de Guineese kleuren want die avond speelde Guinee een match in de Africa Cup (die ze trouwens wonnen). 

Tijdens de route vielen me de zakken met houtskool op. Houtskool is de minst klimaatvriendelijke vorm van energie. De Guineese bevolking kapt en stookt hout om er kool van te maken, om die dan te verkopen als brandstof. Uit noodzaak, want er is geen alternatief voorhanden. Ook de stukken met afgebrande vegetatie sprongen in het oog. “Vooral door jagers,” wist Silla ons te vertellen, “zij drijven zo het wild in de gewenste richting maar dat mondt soms uit in een ongecontroleerd vuur.” 

Eenmaal dichter bij Kindia doken er meer en meer groenten- en fruitkraampjes op met onder andere ananas, aubergines, bananen en appels. Het was duidelijk dat we toekwamen in het hart van de Guineese fruit- en groententeelt. 

De klimaatproblematiek in Guinee: water en ontbossing

Op dag 3 bezochten we het Trias-kantoor en zaten we, na een beleefdheidsbezoekje bij de gouverneur, rond de tafel met partners van Trias. Die vergadering was heel vruchtbaar. Er werden veel landbouwproblematieken aangekaart en ideeën uitgewisseld. Kort samengevat kampt Guinee, het “château d ’eau van Afrika”, met een water- en irrigatieprobleem tijdens het droogseizoen en met een ontbossingsproblematiek. Dat worden wellicht twee speerpunten in mijn klimaatlezingen in 2024 en 2025. Op twee uur tijd kreeg ik voldoende informatie en inspiratie voor wel drie verschillende klimaatlezingen.

Uitbaatster van Guineese boerderij geeft uitleg over de klimaatuitdagingen

Ondernemende vrouwen baten grote boerderij uit

We gingen ook langs bij twee boerderijen die dag. Eerst passeerden we bij een grote boerderij beheerd door een vereniging van ondernemende vrouwen en ondersteund door Trias-partner FOPMA. De uitbaatster legde ons uit dat de klimaatverstoring zich hier vooral laat voelen op vlak van een lager rendement en watertekort tijdens het droogseizoen.

De jonge ondernemers die delen van het ananasveld beheren deden ons de bezorgdheid om water al snel vergeten met hun “yes we can”-mentaliteit.

Bram Verbruggen, weerman bij vrt

“Yes we can”-mentaliteit bij jonge ondernemers

De tweede uitstap bracht ons naar een gigantisch ananasveld, onder begeleiding van Trias-partner FEPAF. De jonge ondernemers zijn mede-eigenaar van de boerderij. Ze werken volledig biologisch en telen ananas en papaja door elkaar op hun eigen stuk van het veld. Samen verwerken ze de teelt. Ook hier vormde water een bezorgdheid, maar het enthousiasme van de jonge ondernemers die ons rondleidden op hun veld deed ons die bezorgdheid al snel vergeten. Ze hebben net waterpompen geïnstalleerd en hopen dat het de komende weken kan worden aangesloten op de rivier. Zij toonden ons hun “yes we can”-mentaliteit en hebben enorm veel veerkracht. Een leuke en interessante afsluiter van de dag.

Bezoek op het ananasveld dat jonge ondernemers beheren

Wil je elk blogbericht in je mailbox ontvangen? Schrijf je in via trias.ngo/reismetbram.

Meer weten over de klimaatlezingen die weerman Bram zal geven in 2024 en 2025? Ga naar trias.ngo/klimaatlezing.